Canh tác nông nghiệp hiện tại sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, chất kích thích đã ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, môi trường, giảm lượng chất dinh dưỡng có trong nông sản…Chính vì thế sử dụng các sản phẩm nông sản hữu cơ đang là xu thế được người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn, do những lợi ích mà sản phẩm hữu cơ mang lại. Một trong số những sản phẩm hữu cơ được người tiêu dùng ưa chuộng nhất chính là gạo. Gạo là loại lượng thực không thể thiếu đối với mỗi gia đình ở Việt Nam, 100% người dân nước ta sử dụng gạo là thực phẩm chính cho cuộc sống hằng ngày. Vậy, gạo hữu cơ là gì ? Gạo hữu cơ và gạo sạch có phải là một ? Những ưu điểm của gạo hữu cơ so với các loại gạo khác là gì ? Trong bài viết này chúng ta sẽ làm rõ những câu hỏi đó.
Thế nào là gạo hữu cơ ?
Gạo hữu cơ được trồng theo phương pháp tự nhiên, sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh, không sử dụng thuốc trừ sâu. Tập trung theo từng vùng quy hoạch sản xuất để giảm thiểu sâu bệnh gây hại cho lúa. Lúa hữu cơ được trồng ở vùng đất sạch, không dư lượng hóa chất, không ô nhiễm, không bị ảnh hưởng của chất thải công nghiệp, bệnh viện, nghĩa trang, các nguồn ô nhiễm khác, ruộng sử dụng phân bón hóa học lâu năm phải được xử lý bằng cách sử dụng phân hữu cơ vi sinh ít nhất 03 vụ liên tiếp. Gạo hữu cơ là sản phẩm được Mỹ và Châu Âu cấp giấy chứng nhận là thực phẩm sạch 100% không bị biến đổi gen, không sử dụng các chất kích thích tăng trưởng, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, không sử dụng chất tẩy trắng, chất tạo màu – hương thơm, không sử dụng chất bảo quản và đặc biệt có hàm lượng dinh dưỡng rất cao.
Chứng nhận hữu cơ của Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ, Ủy ban Hữu cơ Quốc gia (USDA)
Phân biệt gạo hữu cơ và gạo sạch
Đầu tiên chúng ta cần phải nắm khái quát về định nghĩa gạo sạch - đó là gạo sạch thì vẫn sử dụng phân bón hóa học nhưng trong mức giới hạn cho phép nhằm đảm bảo độ an toàn cho người sử dụng. Tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu hơn về sự khác nhau của hai loại gạo này:
- Điểm khác nhau của gạo hữu cơ và gạo sạch được thể hiện khi ta làm một phép so sánh đơn giản: Các bạn để một chén cơm gạo sạch và một chén cơm gạo hữu cơ trên bàn với khoảng thời gian 18 tiếng đồng hồ hoặc để trong tủ lạnh ngăn mát. Sau khoảng thời gian thí nghiệm đó nhìn hạt cơm trong 2 chén gạo sạch và gạo hữu cơ sẽ có điều khác biệt. Gạo sạch thì hạt bị se cứng và bắt đầu thiu. Gạo hữu cơ thì không thể bị thiu và chỉ bị hơi khô một lớp mỏng bên trên còn bên dưới vẫn mềm và ngon như mới nấu. Dân gian ta thường truyền tai nhau muốn biết vàng thật hay giả thì cứ đem thử với lửa thì sẽ biết. Đối với gạo sạch và gạo hữu cơ thì ta cũng thử nghiệm bằng cách để qua đêm.
- Gạo hữu cơ được trồng theo phương pháp tự nhiên nên mỗi năm chỉ sản xuất 2 vụ, hương vị sẽ đậm đà, mềm, dẻo và giàu dinh dưỡng hơn. Vì chạy theo lợi nhuận mà một số đơn vị trồng, sản xuất gạo không đúng theo một quy trình, rút ngắn thời gian thì việc này tỷ lệ thuận với chất lượng gạo sẽ giảm đáng kể, chất độc hại tồn dư nhiều trong gạo, sức khỏe người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng.
- Đối với gạo sạch thì các bạn có thể ý là để gạo qua năm này, tháng khác mà gạo vẫn trắng, vẫn đẹp không bị hư. Nhưng đối với gạo hữu cơ thì các sản phẩm sẽ được hút chân không, nếu bạn đã mở miệng túi hoặc túi bị xì thì phải dùng hết trong thời gian 45 - 60 ngày vì quá thời gian sẽ bị nấm mốc, mọt. Điều này cũng rất dễ hiểu vì gạo hữu cơ không sử dụng chất bảo quản và tẩy trắng.
- Gạo sạch thì hạt gạo rất là trắng, nhẵn bóng vì có thể sử dụng chất tẩy trắng. Nhưng gạo hữu cơ thì màu trắng vừa, hơi đục vì còn giữ lại lớp cám bổ dưỡng.
- Một điều nhận cuối cùng là nếu là gạo sạch hay bất kì loại gạo nào khác thì những côn trùng, gián kiến không thích làm phiền vì dư lượng hóa chất còn tồn đọng trong đó. Nhưng đối với gạo hữu cơ thì là miếng mồi ngon cho chúng đột nhập. Vì thế, chúng tôi thường khuyên các bạn là khi mở miệng túi gạo ra nên đóng gói lại cho cẩn thận hoặc khi nấu cơm xong nên để nơi kín đáo, an toàn.
Ưu điểm của gạo hữu cơ
Do quy trình sản xuất gạo hữu cơ được tuân thủ nghiêm ngặt tất cả các công đoạn, nên sản phẩm sản xuất ra có năng suất không quá cao, nhưng đổi lại hàm lượng dinh dưỡng trong gạo rất cao, chứa nhiều chất xơ, chất chống Oxy hóa và hàm lượng đườg trong gạo cũng thấp hơn nhiều so với gạo bình thường nên rất tốt cho tiêu hóa và có những công dụng khác như trị bệnh, suy dinh dưỡng, phụ nữ mang thai, có tác dụng tốt cho người tiểu đường... Không những thế gạo hữu cơ còn chứa vitamin B1 và các chất khoáng vi lượng giúp tăng cường sự đề kháng cho cơ thể, hỗ trợ cho các tế bào thần kinh, hoạt động của tim và vị giác. Chính vì gạo hữu cơ rất tốt cho sức khỏe nên gạo hữu cơ được nhiều người tiêu dùng lựa chọn để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân của mình.
*Một số lưu ý khi sử dụng gạo hữu cơ:
Gạo sạch, gạo hữu cơ do không sử dụng các chất bảo quản, hóa chất chống mốc, mọt.. nên dễ bị mối, mọt hơn so với gạo thông thường. Chính vì thế khi mua gạo về cần bảo quản cẩn thận, tránh bị mối, mọt. Tốt nhất nên để trong hũ có nắp đậy kín, không nên mua một lúc số lượng nhiều, chỉ nên mua một lượng ăn vừa đủ trong thời gian ngắn để tránh bị nấm, mốc. Khi mua gạo không nên chọn những loại gạo có kích thước lớn. Vì những loại gạo này trong quá trình canh tác sử dụng các loại chất kích thích tăng trưởng, gây giãn nở tế bào ( như đề cập ở trên một số đơn vị vì lợi nhuận mà trồng, sản xuất gạo không đúng theo một quy trình, rút ngắn thời gian). Chính vì thế khi nấu cơm, gạo ăn sẽ bị xốp và không ngon. Theo kinh nghiệm của nhiều bà nội trợ, khi mua gạo có thể nếm thử vài hạt, nếu gạo sạch, an toàn sẽ có vị ngọt nhẹ, hương thơm tự nhiên. Trên thị trường có rất nhiều cửa hàng kinh doanh gạo rẻ nhưng không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Cho nên các bà nội trợ không nên ham rẻ mua các loại gạo trôi nổi trên thị trường. Cần mua gạo ở các địa chỉ tin cậy, uy tín để đảm bảo chất lượng gạo.
Tham khảo một số sản phẩm gạo hữu cơ:
